Μαρία Λογοθέτη
ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ
ΕΠΙΓΝΩΣΗ
Τίποτα απ’ όλα αυτά
δεν θα γίνει μητέρα,
κανένα ξύπνημα ζωής
δεν θ’ ανατείλει στην πέτρα σου
καμιά σκιά δεν θα σφραγίσει
τα μέρη πού πέρασες
και πίσω σου τίποτα
και πίσω μας τίποτα.
ΣΤΟΝ ΙΣΚΙΟ ΜΙΑΣ ΤΕΛΕΙΑΣ
Όχι πάλι απ’ την αρχή
προτιμώτερο να συνεχίσουμε
το λάθος
φτάνει να ξεκουραστούμε
στον ίσκιο μιας τελείας
μιας μικρής ασήμαντης τελείας
που να μας περικλείει .
ΚΑΠΟΥ ΣΤΑ ΞΗΜΕΡΩΜΑΤΑ
Ολόκληρη νύχτα
ζωγραφίζαμε ένα καράβι,
ένα καράβι δικό μας.
Κάπου στα ξημερώματα
μας πήρε ο ύπνος στην κουπαστή
και τα νερά πλημμύρισαν
στη ζωγραφιά μας
και το καράβι βούλιαξε
μισοτελειωμένο κι αβοήθητο
χωρίς σημαία
χωρίς όνομα,
χωρίς σήμα συναγερμού
συμπαρασύροντας τη νύχτα μας
και τις κραυγές μας.
ΔΥΟ ΠΟΙΗΜΑΤΑ
– ΤΟΧΑΣΑ
Είχα μονάχα
ένα μικρό κομματάκι
ανθισμένο φεγγάρι.
Μου τ’ άρπαξαν
ένα μεσημέρι
σ’ ένα μεγάλο δρόμο
έτσι που σπρώχναμε,
έτσι που τρέχανε,
έτσι που ήτανε ξένοι.
– ΤΙ ΘΕΜΕ ;
Δεν λυπόμαστε τα χαρτιά,
δεν λυπόμαστε τα μολύβια;
Τι θέμε
κι’ αναλύουμε σε λέξεις
την καρδιά μας
και φτωχαίνουμε ακόμα πιο πολύ
τις μικρές μας χαρές;
Τι θέμε;
ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ Ρένου Ηρακλή Αποστολίδη
Λείπεις!
Τούτη η θάλασσα
κάνει πιο δυνατή
την απουσία στο
έτσι που φλυαρεί
έτσι που τραγουδά
έτσι που αναδεύει.
Στην άκρη…
Δεν το πες
μα το άκουσα,
το είδα καρφωμένο
στην άκρη
της σκέψης σου
έτοιμο να πηδήσει
στη γλώσσα –
όμως το ’σπρωξες
την τελευταία στιγμή.
Το γέλιο σου
Μέσα στο γέλιο σου
δυο χείμαρροι
που κατρακυλούν παφλάζοντας
στη σκέψη μου.
Παράκληση
Τούτες τις ώρες
της τυραννικής ερημιάς
αν είναι δυνατόν
ν’ αποφευχθούν οι στίχοι,
να μην προσθέτουν κι αυτοί!
Ούτε αναμνήσεις
Και ξαφνικά
να σ’ αφήνουν
όλες οι αναμνήσεις μαζί.
Και ξαφνικά
Να μην έχεις
ούτε αναμνήσεις.
Για νήπια
Τούτο το τμήμα
του νεκροταφείου
είναι μόνο για νήπια.
Για να ’χει και παιγνίδια
ενδιάμεσα
για να ’χει και τάφους
με αριθμούς μονάχα,
για να ’χει και πλάκες
δίχως όνομα.
Μέσα μου
Μην κυλάς έτσι στο χρόνο,
μην κινδυνεύεις μέσα μου,
μην ακροβατείς.
Φοβάμαι.
Το δέντρο
Δεν ησυχάζει επιτέλους
αυτό το δέντρο απόψε!
Όλο τα ίδια λέει!
Τέλος πάντων – τ’ ακούσαμε!
Δεν χρειάζεται
να επαναλαμβάνει!
Σίγουρα
Δεν φαντάζεσαι –σίγουρα! –
πως όλα τούτα είναι για σένα!..
Πως όλα τούτα
ζητούν απεγνωσμένα να σ’ αγγίξουν !..
Δυο νεανικά ποιήματα δημοσιευμένα στο ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΝ ΣΤΑΔΙΟΝ
με την σημείωση-κριτική του εκδότη:
Η ανωτέρω νεαρά ποιήτρια και φοιτήτρια της Ιατρικής Δίδα Μαρία Λογοθέτη, είναι ως δείχνει, μια καλή στοχάστρια. Οι στίχοι της, πηγαίοι και γλαφυροί, σε μοντέρνο μοτίβο, περιστρέφονται σ’ όλες τις
εικόνες που της σκηνοθετεί, η μεγάλη φαντασία, μ’ ένα πρωτότυπο δικό της τρόπο εκδηλώσεως. Όλα της τα ποιήματα έχουν το γλυκασμό και την
ωραιοσύνη,γιατί γράφονται βαθυστόχαστα μέσα από τη διδαχή της ζωής και τα παρουσιάζει σαν ένα ωραιόφτιαχτο μπουκέτο λουλουδιών, μέσα στο ανθογυάλι του πνευματικού μας χώρου. Ο ζήλος της προς την τέχνη είναι μεγάλος και ως ελπίζουμε,θα φανεί αντάξια των προσδοκιών της. Εμφανίζεται δια πρώτην φορά στις σελίδες του ”Λογ. Σταδίου” της οποίας εύχεται ολόθερμα να την ιδή το συντομώτερο να εισέρχεται στον περικαλλή Ναό της Θεάς
Τέχνης. Γ.Μ
Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΠΟΛΤΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ.
Είναι βέβαιο πια ότι η Ιατρική μέσα στις τελευταίες δεκαετίες, μεταβλήθηκε περισσότερο απ΄ότι στους τριάντα προηγούμενους αιώνες.
Η έντονη ερευνητική προσπάθεια των τελευταίων ετών και οι εντελώς νέες κατευθύνσεις που ανοίχτηκαν στην επιστημονική σκέψη, καθημερινά προσθέτουν στην παραδοσιακή φαρέτρα του γιατρού καινούρια διαγνωστικά και θεραπευτικά όπλα στην αδυσώπητη μάχη με την αρρώστια και το θάνατο. Η σύγχρονη διαγνωστική μεθοδολογία τροποποιείται διαρκώς και στον τομέα της θεραπευτικής δημοσιεύονται
με τρομακτική ταχύτητα καινούριοι τρόποι αντιμετώπισης των νοσημάτων, με περισσότερα πλεονεκτήματα, μεγαλύτερη ακρίβεια, λεπτότερους στόχους και ολοένα πιο έντονη προσπάθεια για περιορισμό των ανεπιθύμητων ενεργειών και των επιπλοκών. Από την άλλη όμως μεριά, η αλματώδης ανάπτυξη του τεχνικού πολιτισμού τα τελευταία χρόνια με τον ίδιο ρυθμό άρχισε να εμφανίζει όλο και περισσότερα καινούρια προβλήματα υγείας για το σύγχρονο άνθρωπο, αυτά που η Ιατρική ονόμασε « νοσήματα του πολιτισμού ».
Αυτά τα καινούρια προβλήματα, που αφορούν τόσο την σωματική όσο και την ψυχική μας σφαίρα, αυξάνουν παράλληλα με την επιστημονική και τεχνολογική ανάπτυξη, στις διάφορες περιοχές και η σπουδαιότητά τους παίρνει ακόμα σοβαρότερες διαστάσεις στα περισσότερο προηγμένα κράτη.
Η διατάραξη της ψυχικής υγείας, το μόνιμο άγχος, οι νευρώσεις, η κατάθλιψη, η αδυναμία αρμονικής συμβίωσης με άλλα άτομα, η αδυναμία προσαρμογής στο περιβάλλον είναι γνωστές καταστάσεις που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι αυτής της εποχής.
Στο επίπεδο της σωματικής υγείας οι μεταβολές του εξωτερικού περιβάλλοντος που ονομάστηκαν εύστοχα «νεοφανείς κίνδυνοι της υγείας», άμεσα ή έμμεσα ευθύνονται για τα καινούργια βασικά της προβλήματα. Μεταξύ αυτών των περιβαλλοντικών παραγόντων, που ασκούν στον άνθρωπο βλαπτική επίδραση, η ρύπανση της ατμόσφαιρας είναι αναμφισβήτητα ένας θανάσιμος εχθρός για την υγεία και τη ζωή. Όταν μιλάμε για ρύπανση της ατμόσφαιρας, εννοούμε ότι ο αέρας του εξωτερικού περιβάλλοντος έχει τόση αυξημένη περιεκτικότητα σε ξένες ουσίες, ώστε να ασκεί επιβλαβή δράση στην υγεία του ανθρώπου και στο έμψυχο και άψυχο περιβάλλον του. Στοιχεία ρύπανσης, κατά κύριο λόγο θεωρούνται η αιθάλη, το διοξείδιο του θείου, το μονοξείδιο του άνθρακα, διάφορες οργανικές ενώσεις, οξείδια του αζώτου, εντομοκτόνα και πολλά άλλα.
Στην ιστορία του αιώνα μας σε πολλές περιοχές και, κυρίως σε πυκνοκατοικημένες και βιομηχανικές ζώνες, αναφέρονται από ομάδες κατοίκων ή εργαζομένων διάφορα προβλήματα διαταραχής της υγείας τους από μόλυνση της ατμόσφαιρας, ή ακόμα και ομαδικοί θάνατοι. Αξίζει να θυμηθούμε το Λονδίνο το Δεκέμβρη του 1952 , όταν εξαιτίας μολυσμένης ομίχλης σημειώθηκαν 4000 θάνατοι μέσα σε πολύ λίγες μέρες. Από ρύπανση της ατμόσφαιρας εξάλλου, το 1948, σε μια περιοχή της Πενσιλβανίας είχαν σημειωθεί πολλοί ομαδικοί θάνατοι κατοίκων.
Εκτός απ’ αυτά θα μπορούσε κανείς να ανατρέξει σε πολλά άλλα παρόμοια γεγονότα. Πλην όλων αυτών όμως, ουσίες που φαινομενικά θεωρούνται αθώες και δεν έχουν ενοχοποιηθεί για καμιά διαταραχή του περιβάλλοντος ή της υγείας, έχει υποστηριχτεί από πάμπολλους ερευνητές ότι σ’ ένα κοντινό ή μακρινό μέλλον θα δημιουργήσουν προβλήματα άμεσα ή έμμεσα, που άλλα μεν μπορούν να προβλεφθούν σήμερα και άλλα όχι. Έχουν εξάλλου κατά καιρούς δημοσιευθεί ερευνητικές εργασίες, που αποδεικνύουν την απόλυτα στενή σχέση της μόλυνσης της ατμόσφαιρας σε διάφορες περιοχές και του αριθμού των θανάτων των κατοίκων, ή του μέσου όρου ζωής, ή της καθυστερημένης ανάπτυξης παιδιών, ή της εμφάνισης ασθενειών κυρίως σε παιδιά.
Έχει αναφερθεί ακόμα και γέννηση παιδιών-τεράτων σε περιοχές με υψηλή ρύπανση από ανεξέλεγκτες βιομηχανίες.
Όλοι αυτοί οι κίνδυνοι ώθησαν τους ερευνητές διάφορων χωρών στην αναζήτηση και εξεύρεση μεθόδων, που με την εφαρμογή τους να προσδιορίζεται ο βαθμός της ρύπανσης της ατμόσφαιρας και να λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα, όσο αυτό είναι δυνατό. Στον Ελληνικό χώρο έχει επισημανθεί επανειλημμένα ο κίνδυνος από τη μόλυνση του αέρα σε περιοχές με μεγάλη βιομηχανική ανάπτυξη, όπως η Ελευσίνα. Εκτός απ’ αυτά ,ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες ρύπανσης είναι το αυτοκίνητο. Ιδιαίτερα στις μεγάλες πόλεις τα καυσαέρια από τα μέσα μεταφοράς επιδεινώνουν διαρκώς την ήδη έντονα πνιγερή ατμόσφαιρα. Κι ακόμα δεν πρέπει να παραλείψουμε την ενοχή του καπνίσματος στη δημιουργία ρυπαρού αέρα, ιδιαίτερα σε χώρους περιορισμένους. Όλοι οι άνθρωποι σήμερα έχουν πειστεί για τη βλαπτική επίδραση του καπνίσματος στον καπνιστή. Αναρίθμητες μελέτες έχουν ασχοληθεί με το θέμα τούτο, αλλά δεν είναι σίγουρο το πόσο έχουν αφυπνίσει την κοινή γνώμη μια και ο αριθμός των καπνιστών δεν φαίνεται να έχει ελαττωθεί. Ας μην παραλείψουμε ωστόσο τις επιπτώσεις του καπνίσματος σε γενικότερο επίπεδο, δεδομένου ότι ουσίες που περιέχονται στον καπνό του τσιγάρου και που οπωσδήποτε μολύνουν τον αέρα έχουν αποδειχτεί καρκινογόνες, όχι μόνο για τον καπνιστή, αλλά και για όσους τις αναπνέουν αναφέρουμε το βενζοπυρένιο σαν μια από αυτές.
Αξίζει να σημειώσουμε εδώ ότι στις ΗΠΑ σήμερα ο καρκίνος των πνευμόνων είναι η πιο συχνή αιτία θανάτου στον ανδρικό πληθυσμό. Κι αν αναφέρουμε την τεκμηριωμένη από την Ιατρική άποψη ότι ο πιο συχνός αιτιολογικός παράγοντας του πνευμονικού καρκίνου είναι το κάπνισμα, είναι εύκολο να καταλάβουμε τη σημασία του στην υγεία. Πολυάριθμες εργασίες τα τελευταία χρόνια θέτουν χωρίς αμφιβολία πλέον το πρόβλημα αυτό ως γενικότερο όλου του πληθυσμού, μια και η παθητική εισπνοή αέρα που έχει μολυνθεί από καπνό τσιγάρων είναι εξακριβωμένα επιβλαβής. Έχουν γίνει επίσης γνωστές διαταραχές που μπορεί το κάπνισμα να προκαλέσει σε έμβρυα και παιδιά που γεννήθηκαν από μητέρες που κάπνιζαν στη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους.
Η αύξηση της ιοντογόνου ακτινοβολίας στο περιβάλλον θεωρείται ένας ακόμα σοβαρότατος νεοφανής κίνδυνος της υγείας. Τα ραδιοϊσότοπα στην εποχή μας διαρκώς βρίσκουν και περισσότερες εφαρμογές στην Ιατρική, στη βιομηχανία και αλλού. Ας μη ξεχνάμε και τη ραδιενέργεια που έχει ελευθερωθεί από τις διάφορες ατομικές εκρήξεις. Στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο το δράμα της Χιροσίμα εύγλωττα μας πείθει για την επίδραση της ακτινοβολίας στην υγεία. Οι ερευνητές που έχουν ασχοληθεί με την ιοντογόνο ακτινοβολία, χωρίς αμφισβήτηση τη συνδέουν άμεσα και έμμεσα με εμφάνιση κακοήθων ασθενειών σε ανθρώπους, θάνατο, όταν είναι μεγάλης
έντασης, βλάβη οργάνων του σώματος, στείρωση και γέννηση παιδιών με διάφορες ανωμαλίες, όταν δρα σε γυναίκες που κυοφορούν. Η « διεθνής επιτροπή για την προστασία από την ιοιντογόνο ακτινοβολία » έχει αναλάβει την προφύλαξη των κατοίκων όλης της γης απ’ αυτόν τον κίνδυνο.
Ο θόρυβος θεωρείται ένας ακόμα βλαπτικός παράγοντας υγείας του σύγχρονου ανθρώπου. Ιδιαίτερα σε πυκνοκατοικημένες περιοχές προκαλεί αποδεδειγμένα διαταραχή της ψυχικής υγείας και έχει συνδεθεί με παθήσεις στο ακουστικό σύστημα. Κυρίως επιδρά στην ομαλή ψυχική και πνευματική ανάπτυξη των παιδιών.
’Ολοι οι κίνδυνοι της υγείας που αναφέρθηκαν και που αποτελούν καταστάσεις που συνοδεύουν την ανθρώπινη πρόοδο και την εξέλιξη του τεχνικού πολιτισμού, κάνουν σαφέστατη την ανάγκη της προληπτικής Ιατρικής. Και,βέβαια,ο άνθρωπος είναι περισσότερο εξοικειωμένος με τη χειροπιαστή έννοια της θεραπείας
μιας αρρώστιας, παρά με την προσπάθεια πρόληψης της. Εντούτοις, στα νοσήματα του πολιτισμού
Η προληπτική Ιατρική έχει το λόγο, γιατί δεν μπορούμε να ξέρουμε τι πρόκειται στο μέλλον η θεραπευτική Ιατρική να αντιμετωπίσει και με τι τρόπους θα θεραπεύσει τις καταστάσεις που πιθανόν να προκύψουν.
Στο προσκήνιο λοιπόν,το αρχαίο Ελληνικό ρητό « προλαμβάνειν ή θεραπεύειν ». Κι ας αποτελέσει αξίωμα για όλους εμάς, που έχουμε σήμερα στην «τύχη» να κρατάμε στους ώμους μας τα οποιαδήποτε αποτελέσματα του ραγδαία εξελισσόμενου πολιτισμού μας, η φράση του Ελβετού Τissot: «Τα μυστικά του να παρατείνει κάποιος την ανθρώπινη ζωή ή να τη βοηθά να φτάνει στο φυσιολογικό όριο της ηλικίας, βρίσκονται μόνο σε καλά επιλεγμένους κανόνες διαβίωσης και υγιεινής και όχι στα φαρμακεία».
Σειρά Νεοελληνικό Συμπόσιο
ΘΕΜΕΛΙΟ στην Έκθεση Ιδεών.
Θεσσαλονίκη 1979.
Ενημερώνεται…