Οι τίτλοι, ανήκουν στους συντάκτες της ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ.                                                                              Τα κείμενα είχαν παραδοθεί άτιτλα.

1.  Λ ο γ ο τ έ χ ν ε ς   κ α ι   π ρ ά σ ι ν α   ά λ ο γ α. 

 Οι πολιτιστικές εκπομπές δεν φτουράνε στο ραδιόφωνο της ΥΕΝΕΔ και αν πάμε  και πιο πέρα στους περιφερειακούς σταθμούς τα πράγματα χειροτερεύουν. Εκεί, όπως φαίνεται οπό το γράμμα, που δημοσιεύεται παρακάτω, οι ποιητές ακόμη και πεθαμένοι, χωρίζονται σε…εθνικόφρονες και σε…κομμουνιστές. Και να τι μας γράφει ( ο παθών) :  

Αγαπητή  ” ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ ”.  Από τον Ιανουάριο του 1980-  και μέχρι προ τινος – συνεργαζόμουνα με τον ραδιοφωνικό σταθμό ΥΕΝΕΔ στην Θεσσαλονίκης σε μια σειρά λογοτεχνικών εκπομπών. Αντικείμενο αυτής της συνεργασίας ήταν  να υπάρξει ένα πλησίασμα γνωστών και σοβαρών πνευματικών μας ανθρώπων με τον πολύ κόσμο, μια γνωριμία για τη ζωή, το έργο και τις θέσεις τους ως προς τους νέους (κυρίως) λογοτέχνες, για το πώς βλέπουν την κριτική, το βιβλίο  και τη διάδοση του και γενικά για πράγματα που άπτονται σ’ αυτό που λέμε λογοτεχνία και πνευματική ζωή στον τόπο μας. Αν ανέφερα ονόματα που φιλοξένησα στην εκπομπή θα έλεγα την Έλλη Αλεξίου, τον Ι.Μ. Παναγιωτόπουλο, τον Γιάννη Μαγκλή, τον Ζήση  Σκάρο (πρόεδρο της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών), την Μελισσάνθη κ.ά.   

Η συνεργασία αυτή μου ζητήθηκε από το φίλο κ. Στέργιο Βαγγλή που παρουσίαζε την εκπομπή και αργότερα χαιρετίστηκε  από τον υπεύθυνο του προγράμματος του σταθμού με ευχαριστίες και εγκώμια διάφορα , σε περιπτώσεις όπως  εκείνη του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου όπου μετά την εκπομπή ακολούθησαν  πολλά      τηλεφωνήματα ακροατών ζητώντας να επαναληφθεί. Μετά από ένα καιρό άρχισαν να πετσοκόβουν εκπομπές… 

Οι συνεντεύξεις είχαν το χαρακτήρα προσωπικής θα έλεγα συζήτησης, χωρίς σημειώματα και τις διέκρινε αμεσότητα και αυθορμητισμός. ‘Ετσι σε μια ερώτηση με τη Μελισσσάνθη – για να αναφέρω μια περίπτωση – σχετικά με τη θέση της , για κάποιο αφορισμό του Βάρναλη, έτυχε να ξεκινήσω με το ” ο Βάρναλης, ο μεγάλος μας ποιητής Βάρναλης …” η  ερώτηση κόπηκε γιατί δεν μπορεί, λέει, η  ΥΕΝΕΔ να διαφημίζει κομμουνιστές ! Και αυτό όταν το Υπουργείο Παιδείας έχει συμπεριλάβει στα σχολικά βιβλία ποιήματα Ρίτσου και Βάρναλη!… 

Τώρα και τέσσερις περίπου μήνες είχα στείλει υλικό για τρείς νέες εκπομπές  ( έστελνα τις συνεντεύξεις σε κασέτες και ο κ. Βαγγλής έκανε τις μουσικές γέφυρες  και την παρουσίαση) με τους λογοτέχνες Έλλη Νεζερίτη, Τριαντάφυλλο Πίττα  και  με τον ποιητή Κώστα Θρακιώτη. Ο υπεύθυνος του προγράμματος του σταθμού πηγαινόφερνε – γι’  αυτό το θέμα- αμέτρητες φορές τον  Βαγγλή από τη Χαλκιδική στη Θεσσαλονίκη , με διάφορες δικαιολογίες αστείες ή κυνικές : δεν με παίρνει, αργότερα, να δούμε κ.λ.π . Ο άνθρωπος καταλαβαίνοντας τη θέση μου από τη μια κι από την άλλη τη θέση του απέναντι μου , κατάπινε και συνέχιζε να καταπίνει και να κάνει δρομολόγια . Ας σημειωθεί ότι είναι φιλόλογος που διδάσκει και μένει στη Χαλκιδική και πήγαινε στη Θεσσαλονίκη μόνο για να κάνει τις εγγραφές στο σταθμό.  

Βέβαια ήταν φυσικό  να πάψει κάποτε να ανέχεται αυτό το ρεζιλίκι ,να μου πει το πώς ακριβώς είχαν τα πράγματα, για την κοροϊδία που γινότανε – έλα καημένε, λογοτέχνες και πράσινα άλογα…ποιήματα και σαχλαμάρες  – και ότι  εν ονόματι της νοημοσύνης και της αξιοπρέπειας του έπαυε κάθε συνεργασία με το σταθμό ζητώντας την κατανόηση μου, για το γεγονός ότι έμενα ακάλυπτος  σε ανθρώπους που είχαν κάθε δικαίωμα να ρωτήσουν το γιατί. 

Νοιώθοντας εκτεθειμένος , θέλω με αυτό το δημοσίευμα  να αποκαταστήσω τη θέση μου και να εκφράσω την απορία και την αγανάκτηση μου. Γιατί αν η ποιότητα της εκπομπής εδραίωνε την καρέκλα του υπεύθυνου, για μένα αυτή η συμβολή σήμαινε απώλεια σημαντικού χρόνου, ταλαιπωρία και έξοδα πάνω από 1000 δραχμές  ανά εκπομπή, χωρίς να έχω κάποιο όφελος εκτός από μια ικανοποίηση που εκπηγάζει  από τη  αγάπη μου για αυτά τα πράγματα. Ωστόσο και αυτή η ικανοποίηση μου  κακοποιήθηκε  σύμφωνα με το ανάστημα και το ” θέλω ” του δερβεναγά υπεύθυνου του σταθμού.

Ελπίζω, πως θα υπάρξει κάποιος πραγματικά υπεύθυνος στην ίδια την ΥΕΝΕΔ  ή στο Υπουργείο Πολιτισμού που θα φροντίσει να μάθει το πώς, ένας κύριος με τόση στενοκεφαλιά και ανοησία, μπήκε σε αυτή τη θέση, σε ένα πρόγραμμα ραδιοφώνου, που σαν τέτοιο – τουλάχιστον μ’ αυτά τα πράγματα – οφείλει να κατευθύνει και να χειραγωγεί και όχι στα καλά καθούμενα να γελοιοποιείται και να κατεβαίνει τόσο χαμηλά…

Ευχαριστώ για τη φιλοξενία

Γιώργης Σερκεδάκης .

2. 

Λίγη λεβεντιά, κ. κ ακάλεστοι μουσαφίρηδες… 

Ζούμε την εποχή της πληροφόρησης. Τα μαντάτα ταξιδεύουν βιαστικά, κρατώντας παραμάσχαλα ένα ολόκληρο σκηνικό συναρμολογημένο από εικόνες και χρώματα, γεμάτο – συνήθως – κραυγές. Ένα σκηνικό φωτογραφημένο από τη θέση εκείνη που προκαλεί και επιτρέπει ν’ ανοίξεις μια πόρτα και να μπεις μέσα του. Για να βιώσεις, να μάθεις, να πορευτείς.

Σε μιαν εποχή διαρκών αμφισβητήσεων και ανασχηματισμών, αναθεώρησης, αποτίμησης και άρσης των αξιών    και των δεδομένων που η ανθρώπινη υπόσταση μετριέται και ορίζεται με την ποιότητα του δέρματος και τα διαβλεπτά περιθώρια εκμετάλλευσής της, ο άνθρωπος όλο και ψάχνει χαρακώματα για να προφυλαχτεί απ’ την ασυδοσία που συντελείται ερήμην του. Έτσι, μες στα προσωπικά του οχυρά, έχει για συμβουλάτορα, οδηγητή, γνωμοδότη και ψυχαγωγητή κυρίως τον τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό μουσαφίρη του.

Ο ρόλος αυτός του μαντατοφόρου είναι στις μέρες μας τόσο αυτονόητος όσο και σημαντικός.                          Είναι αλήθεια ότι κάθε δημοσιογράφος έχει – σαν άνθρωπος – τον προσωπικό του ορίζοντα που διαμορφώνει      την δική του θέση κι εκτίμηση για τα πράγματα, καθώς και την ατομική του ικανότητα – ή ανικανότητα- ν’ αντιλαμβάνεται, να συμπεραίνει και να δικαιολογεί.                                                                                    Όμως δεν είναι δυνατόν ένα συγκεκριμένο γεγονός να ερμηνεύεται κι όχι να καταγράφεται, ν’ απομονώνονται στοιχεία για χρωματισμό και εκμετάλλευση κι όχι να μεταφέρεται με τις αντικειμενικές του και μόνο συντεταγμένες, να γίνεται από άσπρο, μαύρο.

Πυκνά συχνά, ακούγοντας δυο τρεις σταθμούς ή βλέποντας και συγκρίνοντας τα διάφορα κανάλια, εξώφθαλμα διαπιστώνει κανείς ότι ο πρώτος αναιρεί τον δεύτερο, ο δεύτερος αμφισβητεί ή υποσκάπτει τον τρίτο κ.ο.κ.

Η ανακρίβεια, η μονομέρεια, η υπερβολή, η παραποίηση και υποκειμενοποίηση των δημοσίως δρωμένων αποτελούν το μέτρο της ηθικής κι επαγγελματικής δεοντολογίας για το μεγάλο ίσως ποσοστό εκείνων των ανθρώπων που έχουνε στα χέρια τους την από μικροφώνου ενημέρωση του κοινού. Και λέγω την από μικροφώνου, γιατί στην έντυπη δημοσιογραφία ο αναγνώστης έχει τα περιθώρια και της δεύτερης ματιάς, κάτι που του στερεί η ταχύτητα της εικόνας και του ήχου, χωρίς βεβαίως και εδώ  να λειτουργούν τα πράγματα άψογα και αγγελικά.

Η κατινίστικη ροπή και προσέγγιση, που δεν συντάσσεται με την ουσία ούτε με την ακρίβεια στην έκθεση των γεγονότων, αλλά με τις περικοκλάδες τους, σύμφωνα με την πολιτική συμπόρευση ή άλλη μόδα, υπόδειξη και γραμμή, εκθέτει τη νοημοσύνη και τη λογική του μέσου πολίτη, δημιουργώντας, με την ανοχή της περιλάλητης πολυφωνίας μα και των δύστυχων δημοκρατικών διαδικασιών, μια παρακαταθήκη ασυδοσίας κατάλληλη για να προάγει, να προβάλλει και να ελεεί την πνευματική κλιμακτήριο χαμαιλεόντων και χυδαιοπρεπών, που  εκπορνεύουν -ανυποψίαστοι ως αδιάφοροι- όσα δήθεν επιθυμούν και κόπτονται να αποκαταστήσουν. 

Η πράξη της δημοσιογραφίας δεν είναι η προχειρότητα, η πεζοδρομιακή καταστροφολογία, ούτε ο θλιβερός λαϊκισμός που κάνουνε σημαία τους κάποιοι τουριστικοί δερβίσηδες και θορυβοποιοί, κρίνοντας -ίσως- την υπόσταση ενός ολόκληρου χώρου, που ευτυχώς δεν απαρτίζεται μονάχα από αυτούς. Ούτε βεβαίως σαν εν εκποιήσει εμπόρευμα μπορεί να ιδωθεί, διακοσμημένο με την ηθική της ήσσονος προσπάθειας, με τη βολή της δουλικής υποταγής και της αποικοδόμησης η διακωμώδησης των πάντων, μα σαν απάγκιο και ευρύ κοινωνικό σκολειό για τη ζωή και τον κόσμο του σήμερα, όπου κινείται δέσμιος τόσων αδιεξόδων, στο όνομα της μηχανικής νομοτέλειας και της ανθρώπινης περιπέτειας που απελπίζει κι επιτάσσει την ανάγκη μιας διαφυγής.

Η εξουσία του μικροφώνου φιλοξενείται στις μέρες μας σ’ εκατοντάδες σταθμούς και σ’ ένα πολύχρωμο πλήθος ανθρώπων, πολλοί από τους οποίους έχουν μπερδέψει την πνευματική οξυδέρκεια με τις εγκεφαλικές    παρορμήσεις και διαταραχές.

Η συνταγή για καλοπληρωμένες διαφημίσεις προϋποθέτει ακροαματικότητα. Σ’ αυτή τη θρησκεία των MEDIA και στ’ ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, στεγάζονται και ευλογούνται ευέλικτες συνειδήσεις που προσαρμόζονται στη ΜΗΔΕΙΑ βιομηχανία δημιουργίας εντυπώσεων και συμφερόντων, όπου χωρίς αναστολές κάνουν το θέμα θέαμα, την είδηση σκάνδαλο, την πληροφόρηση, πυκνά συχνά, αποπροσανατολισμό. 

Ο κόσμος μας χρόνια τώρα παγιδεύεται, αποσυνειδητοποιείται κι εκμεταλλεύεται κι ακόμα ψάχνει λυτρωμό και διέξοδο από τους πολιτικούς του ηγέτες. Αυτός ο κόσμος που σηκώνει τη ζωή της μοναξιάς, της τυποποίησης μα και της άγνωστης προοπτικής ενός αφερέγγυου βίου και δεν αντέχει να τον μετρούνε άλλο με αριθμούς, αναγκαιοί και απαιτεί λιγάκι λεβεντιά και περισσότερη υπευθυνότητα απ’ τους κομψούς μουσαφιραίους, που μπαίνουνε στο σπίτι του χωρίς ενδοιασμούς, συστάσεις και λοιπές διαδικασίες, έτσι απλά μ’ ένα κουμπί.

3.

Ιερός ο πόνος του ανθρώπου 

Επισημαίνει ο κ. Γιώργης Σερκεδάκης.

«Η έλλειψη ανθρώπινης ευαισθησίας, αλληλεγγύης και συνέπειας, με την ταυτόχρονη ισοπέδωση των πάντων, δημιουργούν και επιβάλλουν στις μέρες μας έναν ανάπηρο κώδικα κοινωνικής συμπεριφοράς. Στην εκπομπή της Πέμπτης 31-3-94 του “”Νιου Τσάνελ”, με τίτλο “”Κίτρινος Τύπος”, αρκετοί συνάνθρωποι, άρρωστοι και ταλαιπωρημένοι, κατέθεταν περγαμηνές ντροπής για το φακελάκι και τις ιατρικές ταρίφες. Όσο και αν το πρόβλημα δεν είναι ούτε σημερινό ούτε άγνωστο, πάντα ξενίζει και πάντα προκαλεί το κοινό αίσθημα, ζητώντας από την πολιτεία ριζική και υπεύθυνη λύση. Γιατί είναι αδιανόητο να γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης ο πόνος και η αγωνία ενός αρρώστου. Γιατί είναι απαράδεκτο ν’ αποτιμάται η ελπίδα και ο φόβος του την ώρα που γαντζώνεται από την άσπρη μπλούζα του γιατρού ζητώντας βοήθεια. ‘Οπου η πολιτεία, δίκαια και υπεύθυνα, θα διαπιστώσει ότι υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις εκβιασμού ασθενών     από γιατρούς, πρέπει να υπάρξει και τιμωρία. Τι θα γίνει όμως με τις περιπτώσεις εκείνες που δεν θα υπάρξει απόδειξη; Ποιος θα πληρώσει το τίμημα για τον επαγγελματικό, ηθικό, επιστημονικό και ανθρώπινο διασυρμό κάποιου ή κάποιων γιατρών, που για διάφορους λόγους άδικα κατηγορήθηκαν; Με ποια τιμωρία θα αποκατασταθούν; Και με την εμπιστοσύνη του κόσμου στους γιατρούς του, τι γίνεται; Ή μήπως κάθε ασθενής θα φοβερίζει το γιατρό του για να τον κάνει καλά;

Ο πόνος του ανθρώπου είναι ιερός. Το πρόβλημά του εύκολα βρίσκει περιβάλλον ευρύτερης αποδοχής. Ακόμη    και η υπερβολή του. Μόνο που όταν αυτή η υπερβολή, είτε για λόγους εξιλέωσης είτε παρόρμησης                     κι απελπισίας, γίνεται άδικη, τότε δεν είναι ανθρώπινη με τη σειρά της.  Για κανέναν». 

4. 

Πρωθύστερα ως τωρινά.

Στην κίβδηλη τάξη  πραγμάτων που  έχει ξεχαρβαλώσει τη ζωή για τα καλά, ολοένα και καινούργια επαγγέλματα, δραστηριότητες, εξειδικεύσεις, ενσωματώνονται στον κοινωνικό ιστό προσδοκώντας στη δημιουργία ενός SUPERMAN που καμιά δεν έχει σχέση, με τον μπερδεμένο ως ισοπεδωμένο άνθρωπο του καιρού μας. 

MARKETING , πληροφορική, διαφήμιση, DISIGNERS, κειμενογράφοι, ειδικοί και περισσότερο ειδικοί, παίζουν μονότερμα με τη ζωή του κοσμάκη, καθώς  μας κατακλύζουν από την τηλεόραση, τα έντυπα, από την ταμπέλα του περιπτερά και του λεωφορείου, μέχρι τις άπειρες αφίσες που ρυπαίνουν τους δρόμους, τον ύπνο και τον ξύπνιο μας. Και όλα αυτά χρωματισμένα μ’ ένα μαρκαδοράκι ειδικό, σαν το ραβδί της Κίρκης ψάχνουν την πιο κατάλληλη θέση ακρόασης και θέασης, που θα δημιουργήσει αγοραστή, καταναλωτή, εξαρτημένο.

Παραγωγοί, εισαγωγείς και αντιπρόσωποι ειδών και ιδεών, ορθόδοξοι ή σαλταδόροι, δένονται στην ανέμη της τύχης παίζοντας το παιγνίδι του καιρού, σύμφωνα με τις τρέχουσες επιταγές και ανάγκες. Λέξεις που κουδουνίζουνε στ’ αυτιά του καθενός  όπως BUDGET,PROMOTION, διαφημιστικές καμπάνιες, απόδοση κεφαλαίου, NET PROFIT, μερίδιο αγοράς, σαλόνια…. εντύπων και άλλα τέτοια συγκινητικά – αλλοίμονο μπορεί και ρεαλιστικά – έρχεται να βάλει σε τάξη και σειρά, να επιτύχει αποτελέσματα και στόχους, ο μέγας ειδικός μάγος του σήμερα. Κι αυτός ο μάγος  που σέρνει πάντα δίπλα του και κάποιους άλλους μάγους – υπαρχηγούς (συνήθως έρποντες, γλείφοντες και ανταλλάσσοντες ιερά και όσια στην πιο συμφέρουσα τιμή) , είναι καβάλα σε ένα καλάμι και μια συνταγή οπού ταιριάζει σε όλες τις περιπτώσεις σαν πανάκεια, διασκευασμένη βέβαια κατά περίσταση και εντολή, μα πάντοτε σερβιρισμένη από το ίδιο καζάνι και με τα ίδια υλικά.

Στη λογική του κέρδους και μάλιστα του γρήγορου κι ανέξοδου κέρδους, η απανθρωπιά, η σκληρότητα και το τσαλάκωμα συνειδήσεων λέγεται ανταγωνισμός.                                                                                      Ανέστιος, ψυχρός και αμείλικτος, έτσι που εκπορεύεται από κρετίνους παραδόπιστους μιας σκευωρής πολυθρόνας ή από κάποιους Βορειοασπρουλιάρηδες και κίτρινους πορτοφολάδες, που νανουρίζουνε κομπιουτεράκια στο κρεβάτι τους, αναζητεί εκείνο τον κατάλληλο MANAGER (=καταφερτζή), κατά κανόνα ανενδοίαστο κι ενδεχομένως ικανό, που θα κινήσει τα νήματα σε αυτό τον παιγνίδι του δούναι και λαβείν. 

Έτσι λοιπόν υπαγορεύονται και προωθούνται οι τρόποι και οι μέθοδοι που επιλύουν, δημιουργούν, συνθέτουν και διοχετεύουν, την ανθρώπινη απληστία, την ανοησία και τον παραλογισμό που καθορίζει, οργανώνει και αμφισβητεί, το όνομα και το αντίκρισμα της ζωής μας.

Προμηθευτές ονείρων και μεθοδευτές υποσχέσεων, κινούμενοι κατά την έννοια των  γεωμετρικών και ψυχολογικών τεθλασμένων είναι οι μπροστάρηδες κάθε λογής σήμερα με το διαπιστευτήριο και το άλλοθι της τρέχουσας κοινωνικής αποδοχής και αγωγής. Αυτό το IMAGE που μας μάρανε και το ανυποψίαστο PRESTIGE ,συνθέτουνε το όνειρο του IN  Έλληνα σήμερα  και το όνειδος του αναιδώς επιβιώνειν. Οι τύποι της κοτσίδας και των διαφόρων χαϊμαλιών, του ”δικέ μου”, του ”μεγάλε” και του ”όλα εντάξει”, αποτελούν την έκφραση ,στο ευκαιριακό και αδιέξοδο γίγνεσθαι των ημερών, με το ραγιά που ειδικεύεται στην εύπεπτη και γρήγορη αφομοίωση, αρνητικών υποδειγμάτων και  συνταγών.

Κι η συνταγή μαγειρεμένη με τα πατροπαράδοτα χημικά υλικά και PRESERVΑTIVES  από τους πιο ειδικούς CHEF,   για να σερβίρουνε το YES   και το MAYBE της φυλής μας που χρόνια τώρα   υφέρπει, πιθηκίζει και αναπτύσσεται,στα όρια της πιο επικίνδυνης τρέλας του υλισμού και του αγνωστικισμού, που δημιούργησαν οι ειδικού με τα κομπιουτεράκια και τους κουρδιστούς υπηρέτες τους.